W ostatnim czasie zachęcaliśmy do zapoznania się z raportem Klubu Jagiellońskiego „Wyzwania i szanse dla wsi i rolnictwa w Polsce”. Dokument ten nie tylko przedstawia analizy i propozycje rozwiązań, ale również opisuje wyzwania, przed którymi stają polscy rolnicy, producenci i hodowcy. Lista ta obejmuje szerokie spektrum problemów – od kwestii demograficznych i sukcesji, przez zmiany klimatyczne i technologiczne, po rosnącą konkurencję zagraniczną i niestabilne otoczenie prawne.
Od lat zespół Ekotuneli producenta tuneli foliowych współpracuje na co dzień bardzo blisko z tą grupą zawodową i stara się zaspokajać jej potrzeby w najlepszy sposób. Widzimy jak trudna i wymagająca jest to praca. Podziwiamy determinację. Rozmawiamy, słuchamy, wymieniamy się spostrzeżeniami i doświadczeniami. Mamy pewność, że rodzimi hodowcy wiedzą jak mało kto jak prawdziwa jest teza Marka Twaina: jedyne miejsce gdzie sukces jest przed wysiłkiem to słownik. Jakie cechy mają plantatorzy? Jaki zestaw kompetencji, umiejętności i postaw posiadają? Paletą przymiotników można by obdarzyć cały alfabet. Spróbujmy po krótce je zdefiniować i skupić się na najważniejszych.
Spis treści
Ambicja
Ambicja to jedno z pierwszych skojarzeń: dążenie do celu, którego osiągnięcie napawać będzie satysfakcją. To właśnie ona popycha do lepszej organizacji pracy, do ciągłego optymalizowania zasobów i nakładu pracy, pobudza permanentnie motywację. Łączy się z tym aktywność – czyli brak bierności, nie przyjmowanie postawy defensywnej lecz takiej gdzie samemu próbuje się narzucić porządek rzeczy otoczeniu. Dla plantatorów brak aktywizmu oznacza nie tyle stagnację co po prostu regres. Na co dzień muszą się mierzyć z tak trudną, złożoną, wielowymiarową rzeczywistością, że pokonałaby ona każdego, kto nie stawia jej odważnie czoła.
Umiejętności analityczne i planowanie
Ale czy możliwe jest dobre i efektywne zarządzanie uprawami bez kompetencji analitycznych? Ocena ryzyka i ciągłe wdrażanie działań je redukujących, antycypacja choćby pogody, zachowań rynku, tendencji cenowych – to w tej branży codzienność. Jest nią także planowanie z wyprzedzeniem i tworzenie kilku wariantów scenariuszy rozwoju sytuacji. Zarządzenie przedsiębiorstwem czy gospodarstwem to tak naprawdę zarządzanie firmą, każdym możliwym jej składnikiem. I warto zauważyć, że w kontekście producentów i hodowców z taką koniecznością mierzy się każdy z nich. Gdzie w przypadku firm z innych sektorów czy administracji publicznej taka odpowiedzialność i rola zawodowa ogranicza się do wąskiej liczbowo kadry menadżerskiej czy dyrektorskiej.
Odpowiedzialność
Gospodarstwo to mikro świat, gdzie mamy do czynienia z przyrodą, ludźmi, infrastrukturą, technologią. Powszechnej optyce umyka także fakt, z jakim brzemieniem odpowiedzialności to się wiąże i jak często samotny bywa lider – producent czy hodowca. To odpowiedzialność za ziemię, za maszyny, za rodzinę, za pracowników, za zasoby roślinne czy zwierzęce, za klientów i kontrahentów, wreszcie za dziedzictwo i spuściznę przodków tak ciężko wypracowaną przez poprzednie pokolenia. Truizmem będzie też przypomnienie jak ważną rolę w kontekście bezpieczeństwa żywnościowego pełnią rodzimi producenci i jaki depozyt społeczny i kulturowy przenoszą dalej.
Kompetencje społeczne
Współpraca z tak zróżnicowanym otoczeniem wymaga także zestawu odpowiednich kompetencji, czasem wrodzonych a czasem nabywanych wraz z rosnącym stażem pracy. Relacje z pracownikami, z najbliższymi gdy mowa o gospodarstwach rodzinnych, z klientami, z dostawcami, z ośrodkami doradztwa rolniczego, z samorządem, sanepidem czy lokalnymi oddziałami agencji rolnych. Pełne spektrum wymagające uważności i dopasowania się do drugiej strony. Trzeba umieć produkować ale i sprzedawać. Dopasowywać się do wymogów rynku.
Otwartość na innowacje
Kolejny przymiotnik, który można przypisać bez pudła to innowacyjny. Słowo odmieniane dziś przez świat mediów czy biznesu przez wszystkie przypadki, znane jest tej grupie społecznej od samego początku aktywności. Bez otwartości na nowinki i ciągłego sprawdzania ich praktycznej przydatności żadne gospodarstwo nie przetrwa. Predykcja pogody, mierzenie wilgotności czy nasłonecznienia, maszyny i urządzenia wspomagające pielęgnacje czy zbiory, monitorowanie hodowli kamerami czy dronami, systemy odstraszające niepożądane owady czy ptaki – to nie rocket science lecz podstawowe narzędzie pracy. Dzisiejsze pokolenie plantatorów nie wyobraża sobie także gospodarowania bez różnych chemicznych środków ochrony. To wszystko wymaga ciągłego uczenia się, otwartej na nowości postawy, bycia gotowym do chwilowych porażek.
Przedsiębiorczość
Podsumowując, współczesny hodowca to przede wszystkim przedsiębiorca. Osoba, która bierze na siebie ryzyko i nieustannie doskonali swój model biznesowy, nie bojąc się podejmowania trudnych decyzji. To ludzie, którzy dosłownie i w przenośni biorą sprawy w swoje ręce, ryzykując dla przyszłości swoich rodzin i bezpieczeństwa gospodarstwa.
Cieszymy się, że jako producent tuneli zblokowanych możemy wspierać współczesnych plantatorów w ich codziennej pracy. Wierzymy, że dzięki współpracy możemy razem stawić czoła wszelkim wyzwaniom i przyczyniać się do rozwoju polskiego rolnictwa.